Zgodnie z zasadą ogólną miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika mającego siedzibę poza RP jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. Jest to istotne z punktu widzenia miejsca rozliczania podatku VAT. Według zasady ogólnej zatem opodatkowanie następuje w państwie siedziby odbiorcy usługi.

Od tej zasady ogólnej ustawodawca polski, mając na względzie wytyczne wynikające z brzmienia dyrektywy unijnej, regulującej zharmonizowany system opodatkowania podatkiem VAT w Unii Europejskiej przewidział liczne wyjątki.

Jednym z nich jest miejsce świadczenia usług związanych z nieruchomościami, dla których miejscem świadczenia jest miejsce położenia nieruchomości (art. 28e ustawy o VAT). Zgodnie z treścią przepisu - jeśli polski podatnik świadczy usługę związaną z nieruchomościami położonymi na terytorium Polski, to niezależnie od innych czynników miejscem świadczenia usługi będzie Polska. W konsekwencji faktura VAT wystawiona przez polskiego podatnika powinna zawierać polski podatek VAT.

Niestety ustawa o VAT wskazuje jedynie przykładowy katalog usług związanych z nieruchomością. Należą do nich m.in. usługi świadczone przez rzeczoznawców, zakwaterowania w hotelach, przygotowania i koordynowania prac budowlanych. I choć usługi magazynowania nie zostały wprost wskazane w ustawie to jako wykonywane w „miejscu, zwanym zazwyczaj magazynem” są związane z nieruchomościami. Analiza interpretacji indywidualnych jak i orzeczeń sądów administracyjnych prowadzi do wniosku, iż zdecydowanie brak jest jednolitej linii interpretacyjnej w zakresie miejsca świadczenia usług magazynowania. Spotkać się można zarówno z twierdzeniem, iż miejscem świadczenia przedmiotowych usług jest miejsce położenia (konkretnej) nieruchomości – powierzchni magazynowej, jak i takie, w myśl których zastosowanie znajduje wspomniana zasada ogólna (z uwagi na charakter usług, nie wykazujący związku z konkretną nieruchomością).

Mając na względzie powyższe wątpliwości interpretacyjne Naczelny Sąd Administracyjny wystosował pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości UE (postanowienie z 8 lutego 2012 r., sygn. akt I FSK 611/11), dotyczące usługi obejmującej m.in. przyjmowanie, umieszczanie towarów na odpowiednich półkach, przechowywanie, wydawanie, rozładunek i załadunek towarów. W dniu 31 stycznia 2013 r. Juliane Kokott, Rzecznik Generalny ETS, wydała stanowisko w sprawie C155/12 (Minister Finansów przeciwko RR Donnelley Global Turnkey Solutions Poland Sp. z o.o.).

Zdaniem Rzecznika, ETS przyjąć powinien stanowisko NSA, zgodnie z którym zaistnienie wystarczająco bezpośredniego związku nieruchomości z usługą ma miejsce wówczas, gdy konkretna nieruchomość stanowi przedmiot usługi. Jednakże również wymóg konkretnej nieruchomości nie może być wystarczający dla opodatkowania usług w miejscu położenia nieruchomości. Istotnym pozostaje rozstrzygnięcie na ile wykonywana usługa jest związana z nieruchomością. Można tego dokonać na przykład przez określenie czy usługa polega na wynajmowaniu magazynu czy przechowywaniu towaru.

Niestety trudno oprzeć się wrażeniu, że udzielone przez Trybunał Sprawiedliwości UE wyjaśnienia pozostawiają spory luz interpretacyjny. Można przecież uznać, że prawie każda usługa jest mniej lub bardziej związana z jakąś nieruchomością. W tej sytuacji, stosując do opodatkowania usług magazynowych mechanizm odwrotnego obciążenia, przedsiębiorcy ryzykują powstanie zaległości podatkowej z tytułu braku rozliczenia transakcji krajowej.

Zobacz również: Kiedy na fakturze nie ma kwoty VAT?