Przy wysyłce towarów do klientów często przedsiębiorcy wykorzystują opakowania zwrotne. Równie często pojawia się problem z ich odzyskaniem. Klasycznym przykładem opakowań zwrotnych są palety, pustaki oraz różnego rodzaju stojaki.

Polityka w zakresie sposobu przekazania opakowań zwrotnych przez przedsiębiorców jest różna. Niektórzy pobierają kaucje, inni przekazują opakowania bez żadnych dodatkowych opłat. I choć kaucja nie została zdefiniowana w przepisach prawa podatkowego to przyjmuje się, że jest to suma pieniężna złożona jako gwarancja dotrzymania zobowiązania bądź jako zabezpieczenie na wypadek niedotrzymania warunków umowy, która podlega zwrotowi po realizacji umowy. Generalnie kaucja za opakowania zwrotne, jeżeli jest pobierana to dokonuje się to w momencie sprzedaży towaru w opakowaniu zwrotnym. Kaucja następnie podlega zwrotowi w chwili zwrócenia wspomnianych opakowań.

Sposób i termin opodatkowania podatkiem VAT został w dość czytelny sposób określony w ustawie o podatku VAT. Zgodnie z treścią przepisów do podstawy opodatkowania nie wlicza się wartości opakowania, jeżeli podatnik dokonał dostawy towaru w opakowaniu zwrotnym, pobierając kaucję za to opakowanie lub określając taką kaucję w umowie dotyczącej dostawy towaru.
Natomiast w przypadku niezwrócenia przez nabywcę opakowania, o którym mowa powyżej podstawę opodatkowania podwyższa się o wartość tego opakowania:

• w dniu następującym po dniu, w którym umowa przewidywała zwrot opakowania - jeżeli tego opakowania nie zwrócono w terminie określonym w umowie;
• lub
• 60. dnia od dnia wydania opakowania - jeżeli w umowie nie określono terminu zwrotu tego opakowania.

Wartość niezwróconych we wskazanych terminach opakowań nie stanowi zatem podstawy opodatkowania odrębnie opodatkowanych dostaw, lecz element podstawy opodatkowania dostaw towarów, których dotyczyły. Wartość opakowań opodatkowana jest w konsekwencji zawsze taką samą stawką Vat jak dostawy towarów, których dotyczyły.

Dotyczy to również opakowań zwrotnych dotyczących towarów będących przedmiotem eksportu towarów. Jeżeli zatem dostawy takie opodatkowane są przewidzianą dla eksportu towarów stawką 0%, także wartość opakowań zwrotnych opodatkowana zostanie podatkiem VAT według tej stawki.