Pracownicze plany kapitałowe

W dniu 19 listopada 2018 roku Prezydent podpisał ustawę o Pracowniczych Planach Kapitałowych. Ustawa wchodzi w życie 1 stycznia 2019 roku a jej zapisy zaczną obowiązywać z półrocznym vacatio legis.

Najmniej czasu na wprowadzenie PPK będą miały duże firmy (zatrudniające powyżej 250 osób, według stanu na 31 grudnia 2018 roku). W tym przypadku przepisy zaczną obowiązywać już od 1 lipca 2019 roku, co oznacza, że formalności związane z wyborem instytucji zarządzającej PPK powinny zakończyć się przed 26 września 2019 roku, natomiast umowy o prowadzenie PPK powinny zostać podpisane przed 10 października 2019. Powyższe terminy będą obowiązywały około 3,5 tysiąca firm w Polsce.

Następne w kolejności będą średnie przedsiębiorstwa zatrudniające co najmniej 50 osób (według stanu na 30 czerwca 2019 roku) – przepisy zaczną je obowiązywać od 1 stycznia 2020 roku, natomiast wszelkie formalności związane z utworzeniem i prowadzeniem PPK powinny w tym przypadku zakończyć się przed 10 kwietnia 2020 roku.

Pracodawcy, którzy zatrudniają przynajmniej 20 osób (zgodnie ze stanem zatrudnienia na 31 grudnia 2019 roku) zostaną objęci nowymi przepisami dopiero 1 lipca 2020 roku. W praktyce daje im to czas na wypełnienie wszystkich obowiązków aż do 10 października 2020 roku. Małe firmy (zatrudniające od 10 do 49 osób) to jedna z liczniejszych grup wśród przedsiębiorstw, wynosząca około 32,6 tysięcy podmiotów.

Pozostałe firmy (mikroprzedsiębiorstwa) oraz jednostki sektora finansów publicznych przepisy zaczną obowiązywać dopiero 1 stycznia 2021 roku, a zatem zadania związane z utworzeniem PPK powinny się zakończyć przed 10 kwietnia 2021 roku. Według danych, mikroprzedsiębiorstwa są najliczniejszą grupą, wynoszącą około 2 mln podmiotów gospodarczych.

Pracodawcy zobowiązani będą do utworzenia PPK i odprowadzania składek – obligatoryjnej (1,5% wynagrodzenia brutto) oraz dobrowolnej (do 2,5% wynagrodzenia brutto). Pierwszym krokiem do utworzenia PPK w firmie będzie wybór instytucji, która zajmie się zarządzaniem kapitałem. Decyzje tę podejmuje pracodawca w porozumieniu z wyznaczoną reprezentacją pracowników. Kolejnym krokiem będzie podpisanie w imieniu pracowników umowy o prowadzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych – umowa będzie dotyczyć wszystkich tych zatrudnionych, którzy w ciągu ostatnich 12 miesięcy przepracowali w danej firmie przynajmniej 3 miesiące. Sporządzona w ten sposób lista będzie załącznikiem do umowy o prowadzenie PPK.

Oprócz tego, pracodawca powinien przystosować do zmian systemy rozliczeniowo-kadrowe w firmie oraz rozpocząć archiwizowanie dokumentacji związanej z odprowadzaniem stosownych składek.

Do programu automatycznie zostaną zapisane wszystkie osoby między 18 a 54 rokiem życia, za które odprowadzane są składki emerytalne. Osoby między 55 a 70 rokiem życia będą mogły zacząć oszczędzanie w PPK po złożeniu wniosku u swojego pracodawcy. Osoby nie chcące korzystać z programu będą musiały wypisać się z niego. Stosowny wniosek o rezygnację z PPK będzie trzeba jednak składać regularnie, co cztery lata, gdyż po upływie tego czasu ponownie zostaniemy zapisani do PPK.

Oprócz składek pracodawcy, na konto PPK będą również trafiały wpłaty od pracownika i dopłaty z Funduszu Pracy. Podstawowa składka dla pracownika wynosi 2% wynagrodzenia brutto. Oprócz tego możliwe będzie odprowadzanie dodatkowej 2 procentowej składki. Ci, którzy zarabiają najmniej (poniżej 1,2 minimalnego wynagrodzenia na dany rok) będą mogli natomiast zmniejszyć wysokość swojej wpłaty nawet do 0,5% wynagrodzenia brutto. Warto pamiętać, że w przypadku pracownika wszystkie składki będą potrącane od wynagrodzenia netto, czyli “na rękę”.

W ustawie o PPK przewidziano zachęty finansowe w postaci wpłaty powitalnej i dopłaty corocznej. Wpłata powitalna będzie wynosić 250 zł i będzie jednorazowa, bez względu na to, ile kont PPK będzie posiadał pracownik. Dopłata coroczna będzie natomiast wynosiła 240 zł i otrzymają ją osoby regularnie oszczędzające w ramach PPK.