Polski Ład – składka zdrowotna dla przedsiębiorców w 2022 roku
Zmiany w sposobie obliczania składki zdrowotnej to jedna z kluczowych zmian Polskiego Ładu. Od 2022 roku przedsiębiorcy opodatkowani według skali podatkowej albo podatkiem liniowym zapłacą składkę proporcjonalną do dochodu, natomiast opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w wysokości uzależnionej od wielkości uzyskiwanych przychodów.
Składka zdrowotna przy opodatkowaniu według skali podatkowej, podatku liniowego i karty podatkowej:
Forma opodatkowania
Składka miesięczna
Składka roczna
Skala podatkowa
9% dochodu, nie mniej niż 270,90 zł
9% dochodu, nie mniej niż 3 250,80 zł
Podatek liniowy
4,9% dochodu, nie mniej niż 270,90 zł
4,9% dochodu, nie mniej niż 3 250,80 zł
Karta podatkowa
270,90 zł
3 250,80 zł
Składka zdrowotna przy opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych:
Przychód
Składka miesięczna
Składka roczna
poniżej 60 tys. zł
324 zł*
3 888 zł*
od 60 tys. zł do 300 tys. zł
540 zł*
6 480 zł*
Powyżej 300 tys. zł
972 zł*
11 664 zł*
*przy założeniu, że przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale 2021 roku wyniesie 6 000 zł.
Działalność gospodarcza opodatkowana według skali podatkowej i podatkiem liniowym
W 2022 roku składka na ubezpieczenie zdrowotne dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą:
opodatkowaną według skali podatkowej wyniesie 9% podstawy wymiaru składki (dochodu z działalności gospodarczej)
opodatkowaną podatkiem liniowym wyniesie 4,9% podstawy wymiaru składki (dochodu z działalności gospodarczej)
opłacających podatek z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP Box) wyniesie 4,9% podstawy wymiaru składki (dochodu z działalności gospodarczej).
Z zastrzeżeniem, że kwota składki dla osób prowadzących działalność gospodarczą nie może być niższa niż 9%:
minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia roku składkowego (w 2022 roku – kwota 270,90 zł)
iloczynu liczby miesięcy w roku składkowym i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu tego roku składkowego, w przypadku składki obliczanej od rocznej podstawy jej wymiaru (w 2022 roku dla pełnego roku składkowego – kwota 3 250,80 zł).
Rok składkowy to okres od 1 lutego danego roku do 31 stycznia roku następnego.
Podstawa wymiaru składki zdrowotnej
Roczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla osób, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną:
według skali podatkowej
podatkiem liniowym albo
podatkiem z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP Box),
stanowi dochód z działalności gospodarczej ustalony za rok kalendarzowy – jako kwota przychodów minus poniesione koszty uzyskania tych przychodów, dodatkowo pomniejszona o kwotę opłaconych w tym roku składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe (jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów).
Jeżeli podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne ustalona jako dochód z działalności gospodarczej, będzie niższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia (obowiązująca 1 lutego danego roku składkowego) pomnożona przez 12 miesięcy (w przypadku podlegania ubezpieczeniu przez cały rok składkowy), podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne za ten rok składkowy w 2022 roku będzie stanowić kwota 36 120 zł (12 x 3010).
W przypadku ponoszenia straty, podstawę wymiaru składki stanowić będzie kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia roku składkowego. 1 stycznia 2022 roku będzie to kwota 3010 zł, a zatem wysokość składki w miesiącach, w którym przedsiębiorca będzie ponosić stratę, albo kwota dochodu nie przekroczy kwoty 3010 zł, wyniesie 270,90 zł.
Zapłacona składka zdrowotna nie będzie podlegała odliczeniu od podatku dochodowego.
Działalność gospodarcza opodatkowana ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych
Dla przedsiębiorców opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych miesięczna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne będzie stanowić:
kwotę równą 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli przychody z działalności osiągnięte od początku roku kalendarzowego, nie przekroczyły kwoty 60 000 zł
kwotę równą przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu, jeżeli przychody z działalności osiągnięte od początku roku kalendarzowego przekroczyły kwotę 60 000 zł, a nie przekroczyły kwoty 300 000 zł
kwotę równą 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli przychody z działalności osiągnięte od początku roku kalendarzowego przekroczyły kwotę 300 000 zł.
Roczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych stanowi:
iloczyn liczby miesięcy w roku kalendarzowym i kwoty równej 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli osiągnięte przychody z działalności nie przekroczyły w tym okresie kwoty 60 000 zł
iloczyn liczby miesięcy w roku kalendarzowym i kwoty równej przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu, jeżeli osiągnięte przychody z działalności przekroczyły w tym okresie kwotę 60 000 zł i nie przekroczyły kwoty 300 000 zł
iloczyn liczby miesięcy w roku kalendarzowym i kwoty równej 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli osiągnięte przychody z działalności przekroczyły w tym okresie kwotę 300 000 zł.
Zapłacona składka zdrowotna nie będzie podlegała odliczeniu od należnego ryczałtu.
Przychody osiągnięte z działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (uwzględniane przy ustaleniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne) pomniejsza się o kwoty opłaconych składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe.
Do ustalenia podstawy wymiaru składki przyjmuje się kwotę przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
Uproszczenia możliwe do przyjęcia w wyliczaniu miesięcznej składki na ubezpieczenie zdrowotne
Jeżeli przedsiębiorca przez cały poprzedni rok kalendarzowy prowadził działalność gospodarczą, z której przychody były opodatkowane:
według skali podatkowej
podatkiem liniowym
podatkiem z kwalifikowanych praw własności intelektualnej lub
ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
może przy określaniu miesięcznej składki zdrowotnej przyjąć kwotę przychodów uzyskanych w poprzednim roku kalendarzowym, pomniejszoną o kwotę opłaconych w poprzednim roku kalendarzowym składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe (jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu). Tak ustaloną miesięczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne ubezpieczony stosuje przez cały rok kalendarzowy.
Rozliczenie roczne i wniosek o zwrot
Po zakończeniu roku kalendarzowego przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych ma obowiązek wpłacić różnicę pomiędzy sumą wpłaconych składek za poszczególne miesiące roku kalendarzowego, a składką roczną ustaloną w oparciu o roczną podstawę wymiaru składki.
Przedsiębiorcy przysługuje zwrot nadpłaconej składki jeżeli suma składek na ubezpieczenie zdrowotne wpłaconych w ciągu roku, jest wyższa od rocznej podstawy wymiaru składki ustalonej w zależności od stosowanej formy opodatkowania.
O zwrot można wystąpić w ciągu miesiąca od upływu terminu na złożenie zeznania podatkowego, czyli do końca maja danego roku. Wnioski złożone po terminie nie będą rozpatrywane.
Wniosek o zwrot nadpłaty będzie składany w formie dokumentu elektronicznego podpisanego:
podpisem kwalifikowanym
podpisem zaufanym
podpisem osobistym
wykorzystując sposób potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych udostępniony bezpłatnie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w systemie teleinformatycznym.
ZUS zwróci nadpłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne, jeżeli przedsiębiorca nie ma zaległości w opłacaniu składek lub zaległości z tytułu nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych.
Jeżeli ZUS zwróci kwotę nadpłaty składek, dokonane rozliczenie rocznej podstawy wymiaru i należnych składek będzie uznane za ostateczne. Zwrot nastąpi na konto bankowe nie później niż w terminie 3 miesięcy od upływu do złożenia zeznania podatkowego PIT-36 lub PIT-36L.
Jeżeli ZUS odmówi zwrotu - wyda decyzję i udostępni ją w formie dokumentu elektronicznego. Od tej decyzji przedsiębiorcy przysługuje odwołanie do właściwego sądu w terminie i według zasad określonych w przepisach ustawy Kodeks postępowania cywilnego dla postępowań w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.
Podstawę wymiaru składek i należną składkę na ubezpieczenie zdrowotne można skorygować nie później niż do końca drugiego miesiąca, licząc od upływu terminu do złożenia zeznania podatkowego.
Składka zdrowotna przy kilku działalnościach
Jeżeli przedsiębiorca prowadzi więcej niż jedną pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej, podatkiem liniowy albo podatkiem z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP Box), składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od sumy dochodów.
Jednocześnie, zgodnie z wyjaśnieniami umieszczonymi na stronie zus strata z jednej działalności nie pomniejsza dochodów z drugiej działalności.
Ważne uwagi na koniec:
Uproszczenie dla przedsiębiorców w wyliczaniu składki zdrowotnej może okazać się korzystne dla przedsiębiorców opłacających zryczałtowany podatek dochodowy, jednak jest bardzo niekorzystne dla przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych oraz opodatkowanych podatkiem liniowym. Uproszczenie ma bowiem polegać na opłacaniu składki od przychodów, a nie od dochodu, czyli bez uwzględnienia kosztów, które z reguły są znaczącą pozycją.
Niekorzystnym dla podatników przepisem jest przepis dający przedsiębiorcom zaledwie miesiąc na ubieganie się o zwrot nadpłaconej składki za miniony rok oraz skomplikowana procedura dochodzenia należności w przypadku decyzji odmownej wydanej przez ZUS (postępowanie sądowe).
Rok składkowy wg ubezpieczeń to okres od 02.2022 do 01.2023, więc nie pokrywa się z rokiem podatkowym. Zgodnie z wyjaśnieniami ZUS - Pojęciowo są to dwa okresy. Jednakże z uwagi na przyjętą zasadę, że podstawę wymiaru składki dla przedsiębiorcy stosującego formę opodatkowania na zasadach ogólnych, stanowi dochód z poprzedniego miesiąca, roczna podstawa wymiaru składki za dany rok składkowy będzie pokrywała się z dochodami za dany rok podatkowy.
Akceptuj i zamknijW celu zapewnienia maksymalnej wygody użytkowników przy korzystaniu z witryny ta strona stosuje pliki cookies. Kliknij "Akceptuję i zamknij", aby ta informacja nie wyświetlała się więcej.