Opodatkowanie sprzedaży komisowej – pojęcie ogólne, dokumentacja

Umowa komisu jest umową nazwaną, uregulowaną w art. 765 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.- Kodeks cywilny - k.c. Na mocy umowy komisu przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizja) w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta), lecz w imieniu własnym. Przedmiotem komisu mogą być wyłącznie rzeczy ruchome. Towar przyjęty przez komisanta stanowi własność komitenta aż do momentu sprzedaży danej rzeczy.

W przypadku umowy komisu mamy do czynienia z dwoma różnymi umowami. Pierwsza z nich to umowa, na podstawie której komisant zobowiązuje się do podjęcia określonych działań na rzecz komitenta. Druga zaś to umowa sprzedaży rzeczy, która stanowi przedmiot tejże umowy. Zawierając umowę sprzedaży komisant nie jest właścicielem rzeczy będącej przedmiotem sprzedaży, bowiem właścicielem jej pozostaje komitent. Komisant jest jednak osobą uprawnioną do rozporządzania tą rzeczą w rozumieniu art. 169 k.c. Chociaż umowa sprzedaży dochodzi do skutku pomiędzy komisantem – sprzedawcą a kupującym, to jednak skutkiem tej umowy jest przeniesienie własności rzeczy z komitenta na kupującego.

Jeżeli zatem sprzedaż wykonywana jest w imieniu własnym komisanta, oznacza to, że sprzedaż na rzecz finalnego nabywcy należy dokumentować rachunkiem (fakturą) – jeżeli nabywca zażąda rachunku lub jeżeli nie zażąda należy wykazać ją w sprzedaży bezrachunkowej. Celem rozliczenia się z komitentem można skorzystać z druków umów komisowych, które umożliwiają zarówno wskazanie w ich treści warunków zawartej umowy komisowej (ustalona cena sprzedaży, wartość prowizji, itp.), jak też odnotowanie danych dotyczących finalizacji transakcji tj. daty i wartości należnej komitentowi wypłaconej ceny, daty i wartości pobranej prowizji, ewentualnie zwrotu towaru.

Zarówno kodeks cywilny jak i przepisy ustaw podatkowych czy przepisy wykonawcze do ustaw podatkowych nie wymagają by podatnik prowadzący działalność komisową miał obowiązek powadzić dodatkową ewidencję towarów przyjętych w komis. W związku brakiem określonego przepisami prawa wzoru ewidencji towarów przyjętych w komis podatnik dla potrzeb własnych może opracować taką ewidencję wg wzoru określonego przez siebie. Ewidencja powinna zawierać w naszej opinii, m.in.:

• informacje dotyczące przyjęcia towaru – data i numer dokumentu przyjęcia
• informacje dotyczące komitenta - imię i nazwisko oraz adres
• informacje dotyczące przyjętego w komis towaru – nazwę, ilość, uzgodnioną cenę i wartość sprzedaży, ewentualne zniżki możliwe do udzielenia przy sprzedaży, uzgodniona prowizja komisanta
• informacje dotyczące sprzedaży towaru: datę sprzedaży, ilość sprzedanych jednostek oraz cenę i wartość sprzedaży
• dane dotyczące rozliczenia się z komitentem - datę wypłaty należności na rzecz komitenta, wartość wypłaty, ewentualnie datę zwrotu towaru komitentowi.

Do zawarcia umowy komisu nie jest wymagana żadna szczególna forma – umowa może zostać zawarta także ustnie lub w sposób dorozumiany. Ze względów dowodowych celowe jest jednak zawarcie takiej umowy w formie pisemnej – w innym przypadku wykazanie szczegółowej treści umowy w razie powstania sporu może być znacznie utrudnione.