W dniu 7 kwietnia 2023 r. wchodzą w życie przepisy ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, zmieniające m.in. Kodeks pracy w zakresie pracy zdalnej.

Wcześniej definicja pracy zdalnej nie była wprowadzona do Kodeksu pracy – nowe regulacje wskazują, że jest to praca wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. ( art. 6718 KP).


Wprowadzone zostaną cztery tryby pracy zdalnej:

1. ZWYCZAJNY czyli zgodnie ustalony przez pracownika i pracodawcę przy zawieraniu umowy o pracę albo w trakcie zatrudnienia (na wniosek pracownika bądź z inicjatywy pracodawcy). Praca zdalna w takim przypadku będzie mogła być wykonywana w pełnym wymiarze czasu pracy albo częściowo np. jako praca zdalna realizowana tylko w niektóre dni tygodnia. Miejscem wykonywania pracy zdalnej zawsze będzie miejsce wskazane przez pracownika, a następnie uzgodnione z pracodawcą tj. zaakceptowane przez niego. Przepisy nie zezwalają na całkowitą swobodę wyboru miejsca wykonywania pracy zdalnej przez pracownika tj. bez uzgodnienia tego miejsca z pracodawcą.


2. NADZWYCZAJNY czyli w drodze polecenia pracodawcy (gdy stan nadzwyczajny, stan zagrożenia epidemicznego albo stan epidemii oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu lub gdy w okresie, w którym zapewnienie przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w dotychczasowym miejscu pracy pracownika nie jest czasowo możliwe z powodu działania siły wyższej), pod warunkiem złożenia przez pracownika oświadczenia, że posiada warunki lokalowe i techniczne do wykonywania takiej pracy.


3. UPRZYWILEJOWANY czyli na wniosek niektórych szczególnych grup pracowników. min.:

• pracownicę w ciąży;
• pracowników wychowujących dziecko do ukończenia przez nie 4 roku życia;
• pracownika sprawującego opiekę nad innym członkiem najbliższej rodziny lub inną osobą pozostającą we wspólnym gospodarstwie domowym, posiadających orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności (art. 6719§ 6 KP).

Co do zasady pracodawca będzie zobowiązany taki wniosek uwzględnić (jedynie z przyczyn obiektywnych pracodawca będzie mógł odmówić uwzględnienie takiego wniosku).
O przyczynie odmowy należy poinformować pracownika w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku.


4. OKAZJONALNA czyli praca typu home office w wymiarze do 24 dni w ciągu roku. Z taką inicjatywą będzie mógł wystąpić pracownik, a pracodawca co do zasady powinien w miarę posiadanych możliwości taki wniosek uwzględnić. Z uwagi na incydentalność tego trybu pracy, do pracy zdalnej okazjonalnej nie będą miały zastosowania niektóre przepisy. W takiej sytuacji nie będzie: regulaminu, porozumień czy poleceń albo wiążących wniosków, dodatkowych obowiązków informacyjnych, obowiązku zwrotu kosztów czy ekwiwalentu za korzystanie z narzędzi własnych.