Od 1 stycznia 2017 r. zmianie ulegnie maksymalna kwota dokonywania i przyjmowania płatności za pośrednictwem rachunku bankowego obowiązująca przy transakcjach, w których stronami są przedsiębiorcy. Obecny limit 15 000 euro zostanie obniżony do 15 000 zł. Jednocześnie ustawodawca wprowadza negatywne konsekwencje w postaci braku możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków, opłaconych niezgodnie z w/w przepisami.

Przypomnijmy, iż limit dotyczy sytuacji gdy jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 euro przeliczoną na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji. Obecnie naruszenie tego obowiązku w zasadzie nie jest zagrożone żadną sankcją podatkową. Jedyną negatywną konsekwencją takiego postępowania jest wyłączenie możliwości skracania terminu zwrotu VAT do 25 dni. Nie ma natomiast przeszkód, aby płatności dokonywane z naruszeniem w/w obowiązku były zaliczane do podatkowych kosztów uzyskania przychodów.

Nowe przepisy przewidują zmianę tego stanu rzeczy poprzez dodanie przepisów wyłączających możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów płatności dokonanych z naruszeniem obowiązku określonego w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. Towarzyszy temu obniżenie – z równowartości 15.000 euro (czyli obecnie ponad 60.000 zł) do 15.000 zł - limitu wartości transakcji obligującego do – w przypadkach, gdy stronami transakcji są przedsiębiorcy – ich dokonywania za pośrednictwem rachunku bankowego oraz przepisy wyłączające możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów płatności dokonanych z naruszeniem tego obowiązku.

Należy przy tym zauważyć, że po zmianie przepisów nadal do kosztów uzyskania przychodów mogą być, co do zasady, zaliczane kwoty jeszcze niezapłacone. Jednak w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu nieopłaconego, który następnie zostanie opłacony gotówką z przekroczeniem limitu podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą będą zobowiązani zmniejszyć koszty uzyskania przychodów albo zwiększyć przychody - w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów w miesiącu, w którym została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego.

Wskazane przepisy mają być stosowane odpowiednio w przypadkach nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych. Mają być również stosowanie również po likwidacji działalności lub zmianie formy opodatkowania.

Omawiane przepisy mają mieć, co do zasady, zastosowanie do płatności dokonywanych w roku podatkowym rozpoczynającym się po dniu 31 grudnia 2016 r. Wyjątki od tej zasady mają dotyczyć przede wszystkim płatności wynikających z transakcji zawartych przed dniem 1 stycznia 2017 r. ponad obecnie obowiązujący limit w wysokości równowartości 15.000 euro.