W 2019 r. ustawodawca po raz kolejny znowelizował przepisy w zakresie prowadzenia dokumentacji cen transferowych. W niniejszej informacji skupiamy się na obowiązku jej posiadania pomijając sposób jej sporządzenia, który również uległ zmianie.

 

Zgodnie z zapisami ustawy i wyjaśnieniami Ministerstwa Finansów co do zasady przyjąć należy, że ustawa powinna być stosowana od 1 stycznia 2019 roku. Na stronie Ministerstwa Finansów czytamy, iż „Ze względu na to, że obowiązki sprawozdawcze w podatkach dochodowych są realizowane dopiero po zakończonym roku podatkowym, w przepisach przejściowych przesądza się od jakiej daty przepisy mają być stosowanie, również w przypadku gdy data ta jest zbieżna z datą wejścia w życie ustawy. Pomimo że obowiązki sprawozdawcze realizowane są po zakończonym roku podatkowym to dopełniają (stanowią konsekwencję) obowiązku podatkowego powstałego w roku poprzednim i nie powinny być rozpatrywane w oderwaniu do obowiązku podatkowego dotyczącego roku poprzedniego. Ilekroć w przepisach przejściowych mowa jest o stosowaniu ustawy do dochodów uzyskanych od określonej daty oznacza to stosowanie tej ustawy w zakresie ustalania wysokości zobowiązania podatkowego za dany rok podatkowy, jak i obowiązków sprawozdawczych realizowanych po zakończeniu tego roku.

Przepisu art. 44 ust. 1 ustawy zmieniającej nie należy więc utożsamiać ze zniesieniem obowiązków wynikających z dotychczas obowiązujących przepisów. Celem tego przepisu nie jest uchylanie obowiązujących przepisów, lecz rozstrzyganie zagadnień intertemporalnych, jakie pojawiają się na etapie wprowadzania zmian w przepisach, tj. w zakresie stosowania nowych przepisów do obowiązków dotyczących roku 2019, a tym samych o stosowaniu dotychczasowych przepisów do obowiązków dotyczących roku 2018. Powyższe potwierdza treść art. 43 ustawy zmieniającej, który dotyczy podatników podatku dochodowego od osób prawnych, których rok podatkowy jest inny niż kalendarzowy. Przepis ten stanowi, że „podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych, których rok podatkowy jest inny niż kalendarzowy i rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2019 r., a zakończy się po dniu 31 grudnia 2018 r., stosują do końca przyjętego przez siebie roku podatkowego przepisy ustawy zmienianej w art. 2, w brzmieniu dotychczasowym”. Nie ulega zatem wątpliwości, że przywołane przepisy przejściowe ustawy zmieniającej nakazują stosowanie nowych przepisów do roku podatkowego rozpoczynającego się po 31 grudnia 2018 r. i stosowanie dotychczasowych przepisów do roku podatkowego, który rozpoczął się przed 1 stycznia 2019 r. Przyjęte rozwiązanie jest poprawne legislacyjnie i stanowi odzwierciedlenie konstytucyjnej zasady niedziałania prawa wstecz.

Bez znaczenia przy tym pozostaje fakt, że w roku wykonywania obowiązków sprawozdawczych za rok poprzedni uchylone przepisy nie obowiązują. Jak bowiem wyżej wyjaśniono, istotne jest nie to kiedy, lecz za jaki okres, obowiązek jest wykonywany. Dotyczy to zarówno przepisów ustawowych, jak również wydanych na ich postawie przepisów wykonawczych. Zgodnie bowiem z § 32 ust. 1 Zasad Techniki Prawodawczej rozporządzenie dzieli losy ustawy, na podstawie której zostało wydane. Zatem, jeżeli ustawa lub rozporządzenie nie stanowią inaczej, do wykonywania obowiązków dotyczących danego roku podatkowego znajdują zastosowanie przepisy ustawy oraz rozporządzenia obowiązujące w roku, za który obowiązki są realizowane.”

 

Warto przypomnieć, iż zgodnie z dotychczas obowiązującymi przepisami obowiązek sporządzenia dokumentacji uzależniony był od przekroczenia progu przychodu lub kosztów w wysokości 2 mln euro. Następnie podatnik musiał sprawdzić czy sama transakcja nie przekracza określonego progu, którego wartość uzależniona była od wysokości osiągniętych przychodów.

W wyniku nowelizacji o powstaniu obowiązku dokumentacyjnego decyduje jedynie wartość transakcji z podmiotem powiązanym a nowe progi wynoszą:

10 mln zł dla transakcji towarowych i finansowych;
2 mln zł dla transakcji usługowych i pozostałych.
Jednocześnie, obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych nie ma zastosowania m.in. do transakcji kontrolowanych zawieranych wyłącznie przez podmioty powiązane mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w roku podatkowym, w którym każdy z tych podmiotów powiązanych spełnia łącznie następujące warunki:

• nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 6,
• nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 i 34a,
• nie poniósł straty podatkowej.

Należy zwrócić uwagę, że przepisy przejściowe umożliwiające zastosowanie nowych przepisów do 2018 roku wspominają o zwolnieniu z obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych określonych przez ustawy o podatku dochodowym w brzmieniu do końca 2018 roku. Nie jest oczywiste czy zwolnieniu z takiego obowiązku podlegają również podmioty, które na mocy obowiązujących w 2017 roku przepisów zobowiązani do sporządzenia dokumentacji za 2017 rok obowiązani byli do sporządzenia jej również za rok następny, nawet w przypadku nieprzekroczenia ustawowych limitów.