Wprowadzenie nowego JPK_VAT już od 1 października 2020 roku cz. 1
Wprowadzenie nowego JPK_VAT już od 1 października 2020 roku cz. 1
Wprowadzany od 1 października wraz z nowym JPK_VAT obowiązek oznaczania dostaw i świadczenia usług rodzi wśród podatników wiele wątpliwości. Dotyczą one zarówno towarów i usług, które powinny być oznaczane, jak i faktur z nimi związanych.
W nowym JPK dostawy towarów i świadczenie usług prezentowane i oznaczane będą za pomocą symboli GTU. Takich oznaczeń dla towarów i usług będzie 13 od GTU_1 do GTU_13. Ponadto raportowane będą zastosowane procedury przy dostawie towarów i świadczeniu usług, np. procedura marży (MR_UZ) czy mechanizm podzielonej płatności (MPP). Ustawodawca przewidział do raportowania 13 takich procedur dotyczących sprzedaży: SW, EE, TP, TT_WNT, TT_D, MR-T, MR_UZ, I_42, I63, B_SPV, B_SPV_DOSTAWA, B_MPV_PROWIZJA, MPP oraz dodatkowo w zakresie podatku naliczonego procedury MPP i IMP.
Oznaczenia dotyczące dostaw towarów:
| Oznaczenie GTU | Opis |
| GTU 01 | napoje alkoholowe – alkohol etylowy, piwa, wina, napoje fermentowane i wyroby pośrednie, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym |
| GTU 02 | towary, o których mowa w art. 103 ust. 5aa ustawy, m.in. benzyny silnikowe, lotnicze, gaz płynny, oleje napędowe, opałowe |
| GTU 03 | olej opałowy w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym oraz oleje smarowe, pozostałe oleje o kodach CN od 2710 19 71 do 2710 19 99, z wyłączeniem wyrobów o kodzie CN 2710 19 85 (oleje białe, parafina ciekła) oraz smary plastyczne zaliczane do kodu CN 2710 19 99, oleje smarowe o kodzie CN 2710 20 90, preparaty smarowe objęte pozycją CN 3403, z wyłączeniem smarów plastycznych objętych tą pozycją |
| GTU 04 | wyroby tytoniowe, susz tytoniowy, płyn do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym |
| GTU 05 | odpady – wyłącznie określone w poz. 79–91 załącznika nr 15 do ustawy, m.in: odpady szklane, z papieru i tektury, odpady gumowe, z tworzyw sztucznych, surowce wtórne |
| GTU 06 | urządzenia elektroniczne oraz części i materiały do nich, wyłącznie określone w poz. 7–9, 59–63, 65, 66, 69 i 94–96 załącznika nr 15 do ustawy, m.in: dyski SSD, konsole do gier, aparaty fotograficzne, komputery, jednostki pamięci, telefony, części i akcesoria do fotokopiarek |
| GTU 07 | pojazdy oraz części samochodowe o kodach wyłącznie CN 8701–8708 oraz CN 8708 10 |
| GTU 08 | metale szlachetne oraz nieszlachetne – wyłącznie określone w poz. 1–3 załącznika nr 12 do ustawy oraz w poz. 12–25, 33–40, 45, 46, 56 i 78 załącznika nr 15 do ustawy |
| GTU 09 | leki oraz wyroby medyczne – produkty lecznicze, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne, objęte obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w art. 37av ust. 1 ustawy – Prawo farmaceutyczne |
| GTU 10 | budynki, budowle i grunty |
Oznaczenia dotyczące świadczenia usług:
| Oznaczenie GTU | Opis |
| GTU 11 | w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych |
| GTU 12 | o charakterze niematerialnym – wyłącznie: doradczych, księgowych, prawnych, zarządczych, szkoleniowych, marketingowych, firm centralnych (head offices), reklamowych, badania rynku i opinii publicznej, w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych |
| GTU 13 | transportowych i gospodarki magazynowej – Sekcja H PKWiU 2015 symbol ex 49.4, ex 52.1 |
Oznaczenia GTU mają zastosowanie do:
- faktur sprzedażowych,
– faktur zaliczkowych,
– faktury z oznaczeniem „FP” wystawianych do paragonów na rzecz podatników,
– towarów używanych, co do których wymagane jest zastosowanie tych kodów,
– refakturowania usług (w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi),
– eksportu lub dostaw wewnątrzwspólnotowych (transakcji z 0% VAT) np. paliw,
– eksportu usług np. niematerialnych,
– faktur dotyczących bonów jednego przeznaczenia (SPV), które odnoszą się do towarów lub usług objętych kodami GTU.
W przypadku gdy na fakturze występuje kilka towarów, z których każdy kwalifikuje się do innego GTU lub jeden towar kwalifikuje się do kilku GTU można zastosować wiele oznaczeń GTU dla jednej faktury bez dzielenia jej na kilka wpisów.
Oznaczenia GTU nie dotyczą:
– zbiorczych informacji o sprzedaży nieudokumentowanej fakturami (także w sytuacji, gdy w danym okresie wystąpiło tylko jedno takie przekazanie),
– nabyć, które u podatnika – nabywcy skutkują zapisami po stronie sprzedażowej (np. WNT czy import usług),
– korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego, wykonanej zgodnie z art. 89a ust. 1 i 4 u.p.t.u.,
– zbiorczych informacji o sprzedaży ewidencjonowanej na kasie rejestrującej. Poza grupowaniem towarów i usług według kodów GTU w Rozporządzeniu wskazano jeszcze dodatkowe oznaczenia jakie mają się znaleźć w ewidencji sprzedaży. Pozostałe oznaczenia:
| Oznaczenie | Opis |
| SW | dostawy w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, o której mowa w art. 23 ustawy |
| EE | świadczenia usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych, o których mowa w art. 28k ustawy |
| TP | powiązania między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą, o których mowa w art. 32 ust. 2 pkt 1 ustawy |
| TT_WNT | wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów dokonanego przez drugiego w kolejności podatnika VAT w ramach transakcji trójstronnej w procedurze uproszczonej, o której mowa w dziale XII rozdział 8 ustawy |
| TT_D | dostawa towarów poza terytorium kraju dokonana przez drugiego w kolejności podatnika VAT w ramach transakcji trójstronnej w procedurze uproszczonej, o której mowa w dziale XII rozdział 8 ustawy |
| MR_T | świadczenie usług turystyki opodatkowanych na zasadach marży zgodnie z art. 119 ustawy |
| MR_UZ | dostawa towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, opodatkowana na zasadach marży zgodnie z art. 120 ustawy |
| I_42 | wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów następująca po imporcie tych towarów w ramach procedury celnej 42 |
| I_63 | wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów następująca po imporcie tych towarów w ramach procedury celnej 63 |
| B_SPV | transfer bonu jednego przeznaczenia dokonany przez podatnika działającego we własnym imieniu, opodatkowanego zgodnie z art. 8a ust. 1 ustawy |
| B_SPV_DOSTAWA | dostawa towarów oraz świadczenia usług, których dotyczy bon jednego przeznaczenia na rzecz podatnika, który wyemitował bon zgodnie z art. 8a ust. 4 ustawy |
| B_MPV_PROWIZJA | świadczenie usług pośrednictwa oraz innych usług dotyczących transferu bonu różnego przeznaczenia, opodatkowanych zgodnie z art. 8b ust. 2 ustawy |
| MPP | transakcje objęte obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności |
Ewidencja sprzedaży ponadto będzie zawierała następujące dodatkowe oznaczenia dowodów:
1. RO – dokument zbiorczy wewnętrzny zawierający sprzedaż z kas rejestrujących.
2. WEW – dokument wewnętrzny
3. FP – faktura, o której mowa w art. 109 ust. 3d ustawy – faktura do paragonu.
Ewidencja zakupów natomiast będzie zawierała następujące dodatkowe oznaczenia dowodów:
1. VAT_RR – faktury VAT RR, o której mowa w art. 116 ustawy.
2. WEW – dokumentu wewnętrznego.
3. MK – faktury wystawionej przez podatnika będącego dostawcą lub usługodawcą, który wybrał metodę kasową rozliczeń określoną w art. 21 ustawy.
4. IMP – podatku naliczonego z tytułu importu towarów, w tym importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a ustawy.
Kolejną istotną zmianą jest obowiązek wykazywania w każdym przypadku w ewidencji sprzedaży faktur VAT wystawionych na rzecz podatnika podatku VAT nawet w przypadku gdy faktura wystawiana jest na podstawie uprzednio wystawionego paragonu z NIPem podatnika. Sprzedaż taką wykazuje się w miesiącu wystawienia faktury sprzedaży i nie ma ona wpływu na wysokość podatku należnego.
Powyższe uregulowania wynikają z rozporządzenia i wskazują, jakie dane powinna zawierać ewidencja VAT podatku należnego i naliczonego oraz deklaracja, aby umożliwiały prawidłowe rozliczenie podatku. Nowelizacją przepisów objęta została także ustawa 10.09.1999 r. – Kodeks karny skarbowy – dalej k.k.s. Błędy w deklarowaniu będą sankcjonowane. Ustawodawca na tę okoliczność przewidział zupełnie dwie nowe regulacje wynikające bezpośrednio z Kodeksu karnego skarbowego (art. 56, par. 4 i art. 61 k.k.s).
Ministerstwo dzięki nowym informacjom będzie dysponowało dużo większym zakresem wiedzy na temat rodzajów sprzedaży realizowanej przez podatników. Dla przykładu, jedną z ciekawszych pozycji do raportowania są usługi niematerialne, np. usługi doradztwa czy marketingowe, które – jak wiemy – są newralgicznym rodzajem transakcji; bardzo często kwestionowanym przez organy podatkowe.
Zakres danych, które księgowość będzie miała obowiązek raportować, jest dużo bardziej rozbudowany niż obecnie. Obecnie w rejestrach VAT sprzedaży i zakupu odnośnie do przedmiotu opodatkowania wystarczy wskazać: dane niezbędne do określenia przedmiotu opodatkowania. W przypadku zaś podatników świadczących usługi, których miejscem świadczenia nie jest terytorium kraju, to aktualnie
są oni obowiązani w prowadzonej ewidencji podać nazwę usługi. Bardzo często stosowanym rozwiązaniem było wpisywanie w polu przedmiot opodatkowania sformułowania: „sprzedaż towarów”, „sprzedaż usług”. Stąd też należy się domyślać, że w znacznej części przypadków wdrożenie nowych rozwiązań będzie wymagało współpracy klienta, obsługującego go informatyka oraz podmiotu prowadzącego księgowość.